متن «حکایت: ان شاء الله» و معنی متن:

حکایت

ان شاء الله

• نوع نثر: ساده و روان
• برگرفته از کتاب: رَوح الارواح
• نام نویسنده: سمعانی

آورده اند که مردی در راهی می رفت و درمی چند در آستین داشت و در عقیدتش خلل بود.

نقل کرده اند که مردی در حال عبور از راهی بود و مقداری سکه نقره داشت که در آستین خود پنهان کرده بود و ايمانش به خدا ضعیف بود.

يکی او را گفت: کجا می روی؟ گفت: دِرَمی دارم به خز فروشان میشوم تا خزی خرم. گفت: بگو ان شاءالله! گفت: به ان شاءالله چه حاجت است؟ که زر بر آستین است و خز در بازار.

يکی به او گفت: کجا می روی؟ گفت: مقداری سکة نقره دارم به بازار لباس فروش ها می روم تا لباسی بخرم. آن مرد به او گفت: بگو اگر خدا بخواهد! مردی که ايمانش ضعیف بود جواب داد: به ان شاء الله گفتن نیازی نیست زيرا پول و سکه همراه دارم و خز هم در بازار وجود دارد.

او بگذشت. در راه طرّاری به وی بازخورد و آن زر به حیلت بِبُرد. چون آن مرد واقف شد که زر بِبُردند، خجل وار بازگشت. به اتفاق، همان مرد به او بازخورد و گفت: هان! خريدی؟ گفت: زر بِبُردند ان شاءالله. گفت اشتباه کردی؛ ان شاءالله درآن موضع بايد گفت تا فايده دهد.

آن مرد رفت. در راه دزدی با او برخورد کرد و سکه های او را با فريب و حیله دزديد وقتی مرد با خبر شد که سکه هايش را دزديده اند با خجالت بازگشت. اتفاقاً همان مرد او را ديد و به او گفت: آگاه باش! آيا لباس خريدی؟ مرد بی ايمان گفت: سکه هايم را دزديدند اگر خدا بخواهد.اشتباه کردی انشاءالله بايد در جايی گفت که فايده داشته باشد!

تاکید حکایت این است که انجام هر کاری بستگی به خواست خداوند دارد و عبارت «ان شاء الله» هم در آغاز هر کاری به همین قصد گفته می شود.

رَوح الارواح في شرح الاسماءِ الملک الفتّاح:

نوشته شهاب الدین احمد بن منصور سمعانی، از عارفان و نویسندگان قرن ششم، این کتاب، با نثر شیوا و ساده، به شرح و توضیح نام های خداوند پرداخته است.